Thạch hộc: Dược liệu vừa làm thuốc vừa làm cây cảnh

Bạn đang theo dõi bài viết chủ đề về Thạch hộc: Dược liệu vừa làm thuốc vừa làm cây cảnhcung cấp tại Công Đông Ymong rằng sẽ giúp ích nhiều cho bạn trong cuộc sống và chăm sóc sức khỏe.

Giới Thiệu Chung:
Thạch hộc thuộc họ Lan, thường dùng để làm cây cảnh trong đời sống. Bên cạnh đó, thạch hộc cũng là vị thuốc quý dùng để chữa nóng sốt, khô cổ họng, đau họng, khát nước (âm hư, nóng trong người), đau nhức chân tay, chữa hư lao, ra mồ hôi trộm, yếu sinh lý (nam), tiêu hóa kém.

Mục Lục Bài Viết

Thông Tin Dược Liệu

Tên gọi, danh pháp

Tên Tiếng Việt: Thạch hộc

Tên khác: Huỳnh thảo; Phi điệp kép; Lan phi điệp; Kim thoa hoàng thảo; Hoàng thảo dẹt; Co vàng sào (Thái); Kép thảo; Hoàng thảo cẳng gà; Kim thạch hộc

Tên khoa học:Herba Dendrobii (Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae)

Đặc điểm tự nhiên

Thạch hộc là cây thảo phụ sinh, thân mọc đứng và cao khoảng 30 đến 60cm.

Thân chia thành nhiều đốt, càng ở phía ngọn thì các đốt càng gần nhau. Thân hơi dẹt và có rãnh dọc theo chiều dài thân.

Lá thạch hộc không có cuống, mọc ở các đốt và xếp thành hai hàng song song. Lá dẹp, đầu tù tròn, dài khoảng 8 đến 12cm, phiến lá rộng khoảng 2cm, bề mặt nhẵn bóng.

Hoa mọc thành cụm ở kẽ lá, tập trung thành chùm. Hoa to, mọc xen kẽ, màu tím nhạt, 3 lá đài, 3 cánh hoa. Mùa hoa vào tháng 3 đến tháng 4.

Quả hình thoi. Mùa quả vào tháng 5 đến tháng 6.

Thạch hộc: Dược liệu vừa làm thuốc vừa làm cây cảnh — *Cây thạch hộc tươi*

Phân bố, thu hái, chế biến

Thạch hộc phân bố nhiều ở khu vực Châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Thái Lan, Ấn Độ, Mianma, Butan, Nepal.

Tại Việt Nam, thạch hộc thường mọc ở các tỉnh miền Bắc từ Nghệ An trở ra, ở các tỉnh miền Nam như Ngọc Linh, Lanbiang…

Thạch hộc mọc bám trên các thân cây gỗ hoặc đá ở trong rừng. Cây ưa ẩm và chịu bóng, mọc ở khu vực núi cao có nhiệt độ từ 15 đến 22 độ C, có thể chịu được nhiệt độ dưới 0 độ C.

Thạch hộc sau khi thu hái, loại bỏ gốc rễ, lá rồi rửa sạch, đem đồ qua hơi nước rồi phơi hay sấy khô.

thach-hoc-2 — *Thạch hộc sau khi được thu hái*

Bộ phận sử dụng

Bộ phận dùng của thạch hộc là phần thân.

Thành phần hoá học

Thạch hộc có thành phần hóa học là alkaloid sesquiterpen, dendrobin, nobulin, dendroxin, dendramin, dendrin, N-methyldendrobinium iodid, N-isopentenyl dendrobinium bromid, dendrobin N-oxyd, dẫn xuất phenatren, tinh dầu, gigantol.

Công dụng

Theo y học cổ truyền

Tính vị: Vị hơi ngọt, mặn, tính hơi lạnh. Vào 3 kinh: Phế, vị, thận.

Công năng: Có tác dụng bổ âm, thanh nhiệt, ích vị, sinh tân dịch, chỉ khát, hỗ trợ tiêu hóa.

Theo y học hiện đại

Giảm đau, hạ nhiệt, tăng đường huyết, ức chế hô hấp

Dendrobin trong thạch hộc có tác dụng giảm đau, hạ nhiệt, tăng đường huyết nhẹ, ngoài ra còn gây ức chế hô hấp, ức chế nhu động ruột của thỏ cô lập.

Tác động trên thần kinh

Hai hoạt chất dendrobin và nobulin có khả năng gây khử cực thần kinh, gây co giật mạnh tương tự strychnin.

Liều dùng & cách dùng

Theo y học cổ truyền, thạch hộc chữa nóng sốt, khô cổ họng, đau họng, khát nước (âm hư, nóng trong người), đau nhức chân tay, chữa hư lao, ra mồ hôi trộm, yếu sinh lý (nam), tiêu hóa kém. Liều lượng: 8 đến 16g dạng thuốc sắc hoặc hoàn tán. Thạch hộc thường được phối hợp với trần bì, thiên môn, tỳ bà diệp (chữa ho); với đảng sâm, sa sâm, câu kỷ tử, ngưu tất (chữa đau nhức xương).

Theo y học cổ truyền Trung Quốc, thạch hộc được xem là có công dụng hỗ trợ tiêu hóa, tăng tiết dịch, dưỡng âm, trừ nhiệt, tăng cường thể chất, chữa liệt dương, suy nhược cơ thể. Liều dùng là 6 đến 12g (dạng khô), 15 đến 30g (dạng tươi).

Bài thuốc kinh nghiệm

Chữa lao lực, gầy yếu, ho, sôi nóng

Chuẩn bị: Thạch hộc 40g; thục địa 50g; khiếm thực 40g; hoài sơn 30g; quả dâu chín, tỳ giải, mỗi vị 20g.

Thực hiện: Thục địa chưng cách thủy rồi giã nhuyễn. Các dược liệu khác sấy khô, sao vàng, tán bột mịn, trộn chung với thục địa và mật ong làm thành viên. Ngày uống hai lần, mỗi lần 12g.

Chữa hư lao, người gầy mòn

Chuẩn bị: Thạch hộc, đảng sâm, mỗi vị 6g; mạch môn, ngũ vị tử, chích cam thảo, kỷ tử, ngưu tất, đỗ trọng, mỗi vị 4g.